بیشترین مصرف زعفران در کدام کشور است

زعفران به عنوان یک چاشنی، عطردهنده، رنگ‌دهنده و داروی کلیدی مورد استفاده قرار می گیرد و شامل کلاله‌هایی است که از گل‌های زعفران گسترش یافته رویشی خارج می‌شوند. طعم تلخ «رشته‌ها» ی خشک‌شده حاصل و عطر یونجه مانند آن‌ها موجب شناسایی‌شان می‌شود.

از عصر باستان تا امروز، تاریخچه ی زعفران مملو از کاربردهایی در غذاها، نوشیدنی‌ها، و درمان‌های گیاهی است و در طب سنتی از آفریقا و آسیا تا اروپا و آمریکا، رشته‌های قرمز درخشان زعفران در آشپزی، ادویه‌جات و انواع نوشیدنی‌ها مورد توجه قرار گرفته است.

عده‌ای از پژوهشگران منشأ و جایگاه تاریخی زعفران را ایران می‌دانند و عده‌ای بر این نظر هستند که جایگاه اولیه آن کشمیر هند بوده و از آنجا به ایران و یونان قدیم برده شده‌است.

زعفران از دیر باز بروی کمربند گسترده‌ای از اوراسیا کشت می‌شود و تولیدکننده‌های عمده آن از دوران باستان تاکنون ایران، اسپانیا، کشمیر و یونان بوده‌اند و بر تجارت این محصول تسلط دارند.

ایران و تولید زعفران در طول سال ها

ایران و تولید زعفران

ایران با فاصله زیاد، مهم ترین تولیدکننده جهان است و در سال ۲۰۰۵ ایران ۲۳۰ تن (۲۳۰۰۰۰ کیلوگرم) رشته خشک شده تولید کرد که ۹۳٫۷ حجم تولید جهانی را تشکیل می‌داد؛ اکثر تولیدات ایران صادر می‌شوند.

در ایران، بزرگ ترین تولیدکننده جهان، استان خراسان سابق که در شمال شرق این کشور واقع است، و در سال ۲۰۰۴ به سه استان تقسیم شد، ۹۵ درصد زعفران ایران را تولید می‌کنند:

کرانه‌های بیرجند، قائن، فردوس و بشرویه در استان خراسان جنوبی، به همراه مناطق مجاور گناباد و تربت حیدریه در استان خراسان رضوی مناطق کلیدی کشت زعفرانند.

در سال‌های اخیر افغانستان کشت زعفران را از سر گرفته‌است. با وجود تلاش‌های گسترده برای کشت در کشورهایی مانند انگلستان، استرالیا، آلمان و سوئیس، تنها مناطق انتخابی در شمال و مرکز اروپا به کشت زعفران ادامه می‌دهند.

در میان آن‌ها روستای کوچک «موند» در سوئیس در بخش کانتون قرار دارد که تولید سالانه زعفران آن به چندین کیلوگرم می‌رسد. در مقیاس خرد، در تاسمانی، چین، مصر، فرانسه، اسرائیل، مکزیک، نیوزلند، ترکیه (به ویژه سافران‌بولو)، کالیفرنیا و آفریقای مرکزی، زعفران کشت می‌شود.

صادرات زعفران ایران به دیگر کشور ها

صادرات زعفران ایران

صادرات یکی از بهترین روش ها برای افزایش توان اقتصادی هر کشوری است. در ایران زعفران جزو یکی از بهترین محصولات است که می توان صادر کرد از این رو صادرات زعفران می تواند کمک بزرگی به ایجاد اشتغال و ارز آوری برای کشور ما شود. بیش از 90 درصد زعفران دنیا در ایران تولید شده و خرید زعفران از ایران بیشترین رتبه را دارد و بیش از 90 درصد این تولیدات به خارج از کشور صادر می شود.

زعفران در غذاهای اروپایی، آفریقای شمالی و آسیایی به کار می‌رود. متخصصان رایحه آن را شبیه عسل به همراه طعم چوبی، یونجه مانند و خاکی توصیف می‌کنند؛ براساس ارزیابی دیگر، زعفران طعم یونجه را می‌دهد، اما فقط کمی تلخ‌تر است.

از آن جا که دارای یک رنگ زرد-نارنجی درخشان می‌باشد، در سراسر جهان در همه چیز از پنیر، شیرینی و نوشیدنی گرفته تا محصولات پخته شده، ادویجات، غذاهای گوشتی و سوپ‌ها به کار می‌رود. در زمان‌های قدیم، بسیاری از غذاها به دلیل مقادیر بازدارنده فراوان مشهور بودند.

در اسپانیا، ایران، هند، پاکستان و سایر کشورها، رشته‌ها، چاشنی محبوبی برای برنج به‌شمار می‌روند. اهالی مراکش در غذاهایی که در طجین سرو می‌شود، ازجمله کتفا (شامی کباب با گوجه فرنگی)، مکوالی (غذای مرغ-بالنگ) و مروزیا (بره تازه که با آلو و بادام تزیین شده‌است) از زعفران استفاده می‌کنند.

در برگ مخلوط شرموله که در بسیاری از غذاهای مراکشی نقش طعم دهنده را بازی می‌کند، زعفران عنصری کلیدیست. ازبک‌ها آن را در غذاهای برنجی ویژه که به «پلو ازدواج» مشهور است، به کار می‌برند.

در چلوکباب که غذای ملی ایرانیان است، نیز زعفران، از اهمیت خاصی برخوردار می‌باشد.

شاید مهم‌ترین جلوه استفاده از زعفران در غذاهای مناطق جنوبی هند، در کاسری بهاث (دسری بر پایه سمولینا از کارانتاکا) باشد. همچنین در غذای آسیای جنوبی بریانی که یک غذای برنج-سبزی تند است، از زعفران استفاده می‌شود. زعفران گوشت و مرغ شبه قاره‌ای را ادویه دار می‌کند، و به ویژه در میان مسلمانان وارد بسیاری از شیرینی جات شده‌است.

زعفران ادویه ی اصلی غذای ملی ایرانیان

استفاده‌های مردم عوام از زعفران به عنوان یک داروی گیاهی، افسانه‌ای و تاریخی است. زعفران به دلیل ضد نفخ بودن (خنثی کردن درد شکم و نفخ) و افزایش جریان خون لگن مورد استفاده قرار می‌گرفت.

اروپاییان در قرون وسطی برای درمان اختلالات تنفسی مانند سرفه و سرماخوردگی، تب، آبله، سرطان، هیپوکسی و آسم استفاده می‌کردند.

با توجه به مطالب ذکر شده در این مقاله، زعفران ایران در بسیاری از کشورها دارای مشتریانی پر و پا قرص می باشد. چرا که پخت بسیاری از غذاهای مخصوص محلی و غیر محلی در سایر کشورها وابسته به این ادویه ی سرخ رنگ و خوش عطر می باشد.

زعفران نه تنها در بحث غذایی بلکه در زمینه های صنعتی و دارویی نیز دارای کاربردهای زیادی می باشد. برای درمان بسیاری از بیماری ها از زعفران استفاده می شود به طوری که در کپسول های درمانی می توان این گیاه را در بین ترکیبات دارویی مشاهده کرد.