روغن کنجد، جزء روغن های طبیعی می باشد و دارای مواد معدنی بالایی مانند: کلسیم، مس، روی، آهن و منیزیم است و به همین دلیل برای سلامت پوست بسیار مفید می باشد. برای بیماران دیابت، هپاتیت و میگرن خواص بسیار زیادی دارد و به دلیل آنتی اکسیدان بالایی که دارد می تواند با بیماری سرطان مقابله کند.
دانه‌های گیاهی کنجد، دارای چربی های سالم و کم ضرر می باشند و روغن آن هم در فرایندی به نام روغن گیری از این دانه ها جدا می شود و برای افرادی که به سلامت خود اهمیت می دهند بسیار مفید است.
خانم ها و آقایان ورزشکار نیز، معمولا در برنامه ی غذایی خود این روغن های گیاهی را قرار می دهند و این فرآیند عصاره گیری از دانه ی گیاه و تبدیل آن به یک چربی خوراکی یا غیرخوراکی، به وسیله ی دستگاهی به نام دستگاه روغن گیری انجام می شود.
امروزه به دلیل اهمیت و خواص این دانه ها و روغن آن ها، از دستگاه های روغن گیری پرس سرد در صنعت استفاده می شود و در این روش دیگر از مواد شیمیایی و افزودنی‌های مختلف استفاده نمی کنند و به دلیل ضد ویروس و باکتری بودن آن برای بیماری های پوستی، سرطان، التهاب و … بسیار مفید می باشد.
روغن گیری کنجد با دستگاه پرس سرد
همان طور که در بالا بیان کردیم، روغن کنجد دارای خواص بسیار زیادی است و برای روغن گیری کنجد از روش روغن گیری کنجد با دستگاه پرس سرد استفاده می شود و همان طور که از نامش مشخص می شود در این دستگاه از حرارت استفاده نمی شود و تمام ویتامین‌های موجود و اسیدهای چرب غیراشباع هم از دانه گیاهی استخراج می شود و خاصیت این روغن گیاهی بسیار زیاد می باشد و البته که میزان حرارت به صورتی است که همان مقداری که گیاه نیاز دارد، حرارت می بیند.
در این فرایند، دما زیر 30 درجه ی سانتی گراد و حداکثر 40 درجه سانتی گراد می باشد و بالا نبودن این عدد هم به دلیل استفاده نکردن از دستگاه پرس گرم می باشد.
در این روش روغن گیری، کیفیت روغن از بین نمی رود ولی در روش روغن گیری با دستگاه پرس گرم راندمان تولید بالاتر و کیفت پایین تر می باشد.
روغن گیری کنجد با روش های مختلف
مزایای استفاده از دستگاه روغن گیری کنجد با دستگاه پرس سرد
- در دستگاه روغن گیری کنجد، دانه ها در مقابل حرارت بالایی قرار نمی گیرند و این گزینه باعث می شود که دیگر دغدغه ای برای سرخ کردن نداشته باشد.
- عدم بوی تند و یا بد، یکی از مزیت های این روش می باشد.
- روغن گیاهی نامرغوب، در زمان سرخ کرن کف می کند و این اتفاق برای روغن های مرغوب به وجود نمی آید و بهترین گزینه برای جایگزینی روغن های مایع موجود در بازار روغن کنجد گرفته شده از دستگاه پرس سرد است.
روغن گیری کنجد در روش پر خطر پرس گرم
ابتدا در این روشف دانه ها را به مدت زمان 8 ساعت در آب قرار می دهند و بعد در دمای بالای ۱۰۰ درجه سانتی گراد، حرارت و در واقع کنجه ها را بو می دهند. البته این موضوع باعث شده است که دیگر نتوانید با آن ها در دمای 100 درجه ی سانتی گراد آشپزی کنید.
بعد از بو دادن کنجد ها، اقدام به آسیاب کردن آن ها می کنند و ارده در رنگ قهوه‌ای تشکیل می شود و بعد از گذشت چند ساعت، روی ارده، روغنی به آن روغن کنجد تشکیل می شود.
مضرات روش روغن گیری کنجد با پرس گرم
- در زمان سرخ کردن، دارای بوی بدی می باشد.
- در این روش از دمای 100 درجه ی سانتی گراد استفاده می شود و عملا از نظر سلامت استفاده ی دوباره از این روغن اصلا توصیه نمی شود.
- به دلیل حرارت بالا، خواص اصلی دانه ی گیاهی از بین می رود و باعث ایجاد بیماری گوارشی و یا عروقی می شود.
- به دلیل هزینه ی بالا، روغن تصفیه نمی شود و باعث سرطان کبد و سینه می شود.
طرز تهیه ی روغن کنجد خانگی
روغن کنجد خانگی
اگر چنانچه می خواهید روغن کنجد خانگی تهیه کنید، ابتدا باید مراحل ذیل را انجام دهید:
- ابتدا مقداری کنجد را با استفاده از فر و یا حرارت تست کنید و اگر از فر استفاده می کنید، دانه ها را در سینی فر پخش کنید و به مدت زمان 10 الی 15 دقیقه در دمای 180 درجه ی سانتی گراد قرار دهید.
- سپس هر 3 الی 4 دقیقه یک بار کنجد ها را هم بزنید و بعد از طلایی شدن رنگ کنجد ها آن ها را از فر خارج کنید.
- اگر چنانچه برای حرارت دادن از اجاق گاز استفاده می کنید، باید دانه های کنجد را درون قابلمه بریزید و به مدت زمان 14 الی 18 دقیقه درون شعله ی ملایم قرار دهید و مرتب به هم بزنید و بعد از برشته شدن حرارت را خاموش کنید.
- بعد از سرد شدن دانه ها، در ازای هر یک چهارم پیمانه کنجد یک پیمانه روغن آفتابگردان، سویا و … اضافه کنید.
- سپس، روغن و کنجد را به مدت زمان 5 دقیقه بر روی حرارت ملایم قرار دهید، زیرا باعث می شود روغن بیشتری از دانه های کنجد خارج شود.
- بعد مواد را داخل دستگاه مخلوط کن بریزید و کاملا میکس کنید و اجازه دهید که مواد به دست آمده یک ساعت داخل دستگاه بماند، این کار باعث می شود روغن کنجد به سمت بالا برود و به راحتی بتوان آن را جدا کرد.
- برای بهتر جدا شدن می توانید از یک پارچه ی تنظیف برای صاف کردن روغن استفاده کنید و در انتها در ظرف شیشه ای درب دار بریزید و در یخچال نگه داری کنید.
- در صورت نگه داری طولانی می توانید آن را داخل فریزر بگذارید.
نکات مهم برای تهیه روغن کنجد در منزل
نکات مهم برای تهیه روغن کنجد
رعایت یک سری نکات برای تهیه ی روغن کنجد بسیار مهم می باشد و ما در ذیل آن ها را بیان می کنیم:
اولین نکته که باید در نظر داشه باشید و بسیار مهم می باشد، تهیه ی روغن از کنجدهای سفید با کیفیت و مرغوب می باشد.
برای گرفتن روغن کنجد باید از دستگاه مخلوط کن استفاده کنید و البته که یک روش دیگر هم وجود دارد و از دیر باز مورد استفاده قرار می گرفته است و این روش مالش و یا ورز دادن کنجد می باشد و تا زمانی که روغن در ظرف مورد نظر پدیدار شود باید این کار را ادامه دهید.
با استفاده از یک صافی که روی آن را دستمال کاغذی قرار داده اید، کنجدهای خورد شده و روغن را از هم جدا کنید و البته باید گفت این روش برای تهیه روغن کنجد در مقدار کم می باشد.