زرشک یک نوع گیاه است و درختچه ای به ارتفاع 90 تا 180 سانتی متر ارتفاع و 2 متر عرض دارد و بیشتر ایرانیان از میوه ی آن در غذاها، نوشیدنی، مربا، شربت و … استفاده می کنند و دارای مزه ی ترش و بسیار خوشمزه می باشد.
این میوه، دارای خواص بسیار زیادی است و برای بدن نیز مفید می باشد و همچنین در صنایع غذایی، مصارف دارویی، پزشکی و صنایع رنگ سازی و رنگرزی مورد استفاده قرار می گیرد.
ریشه، پوست درخت و میوه ی زرشک دارای کاربرد درمانی می باشد و با توجه به مزه ترشی که دارد سرشار از ویتامین ث است.
خواص زرشک برای بدن
میوه، ساقه و ریشه درخت زرشک دارای آلکالوئیدهای مفیدی می باشد و معروف ترین آن‌ها بربرین است و خاصیت ضد تشنج، ضد میکروب، ضد التهاب و خواب آور دارد. همچنین برای پایین آوردن فشار خون و تقویت سیستم ایمنی تأثیر بسیار زیادی دارد.
زرشک علاوه بر بربرین و ویتامین C، تیامین یا همان ویتامین B1، بتاکاروتن، لوتئین، گزانتین، کروم، کبالت و زینک را نیز دارد و به همین دلیل برای بدن بسیار مفید و موثر می باشد.
بوته زرشک
سلامت دستگاه گوارش
با استفاده از زرشک می توانید به ماهیچه های صافی در سطح روده کمک کنید و گوارش را بهبود بدهید و دردهای دستگاه گوارش را کاهش دهید.
زرشک به دلیل خاصیت منقبض کنندگی که دارد می تواند از آنتی بیوتیک ها سریع تر عمل کند و مشکلات گوارشی مانند اسهال ناشی از وجود باکتری را را بهبود ببخشد.
مبارزه با عفونت
زرشک، دارای خواص ضد باکتری و ضد قارچی می باشد و باعث جلوگیری از اتصال باکتری ها به سلول های بدن می شود و به همین دلیل می تواند عفونت را از بین ببرد و برای بهبود عفونت مثانه، عفونت دستگاه ادراری و عفونت‌های دستگاه گوارش، بهبود گلودرد، گرفتگی بینی، درمان سینوزیت و بهبود برونشیت و برخی دیگر از مشکلات رایج در دستگاه تنفسی موثر واقع شود.
بهبود سوء هاضمه
برای کمک به درمان سوء هاضمه مصرف یک مایع به دست آمده از زرشک مانند آب زرشک یا چای زرشک بسیار مفید و موثر می باشد و بهتر است که افرادی که به این عارضه دچار می شوند حدود 15 تا 20 دقیقه قبل از مصرف وعده ی غذایی از آن استفاده کنند.
میوه و گیاه زرشک در باغ زیر نور خورشید
پیشگیری و بهبود دیابت
با توجه به آلکالوئیدی به نام بربرین که در زرشک وجود دارد، می تواند قند خون را کاهش دهد و شرایط بهتری را برای بیماران دیابتی به وجوود آورد. این میوه باعث پاسخ بهتر سلول‌ها به هورمون انسولین که مسئول تنظیم قند خون هستند می شود و اثری مشابه به داروی متفورمین دارد.
سلامت قلب و تنظیم فشار خون
زرشک، می تواند فشار خون را کنترل کند و بیماری سرخرگ کرونری، آریتمی قلب و بیماری ماهیچه قلب را درمان کند.
فیبریلاسیون دهلیزی یک عارضه می باشد و معولا در آن، گردش خون بیمار ضعیف می شود و باعث سریع تر و نا منظم شدن ضربان قلب می‌شود و مصرف این میوه می تواند برای درمان این بیماری بسیار مفید باشد.
سم زدایی از کبد و کیسه صفرا
سم زدایی خون در بدن به وسیله ی کبد انجام می شود و با تولید صفرا باعث هضم چربی‌ها، تجزیه هورمون‌ها، ذخیره ویتامین‌ها، مواد معدنی و آهن می شود. با استفاده از زرشک می توانید به پاک سازی کبد و کیسه ی صفرا کمک بسیار زیادی داشته باشید.
دقت داشته باشید که کلسترول اضافی در بدن از طریق کیسه ی صفرا دفع می شود وبربرین موجود در زرشک می تواند به ترشح صفرا کمک کند و مانند یک ملین عمل گوارش را تسهیل کند.
زرشک خشک شده
سلامت دندان‌ها
بربرین موجود در زرشک، دارای خاصیت ضد التهابی می باشد و به همین دلیل می تواند به التهاب موجود در لثه ها کمک بسیار زیادی داشته باشد و از تجمع پلاک، التهاب و عفونت لثه جلوگیری کند. البته امروزه ژل های حاوی عصاره ی زرشک تولید شده است و اثرات مثبت بسیار زیادی بر روی دندان و لثه ها می گذارد.
خواص زرشک برای تقویت پوست و مو
ویتامن ث موجود در زرشک می تواند برای مقابله با رادیکال های آزاد بدن موثر باشد و باعث افزایش کلاژن سازی در پوست بشود. دیگر اینکه می تواند تولید ملانوما در پوست را کنترل کند و لکه و آکنه های پوستی را کم رنگ کند.
دقت داشته باشید که ویتامین ث موجود رد مواد خوراکی از پیری و علائم آن در روی پوست جلوگیری می کند و چهره را شاداب، درخشان و جوان نگه می دارد.
همانطور که در بالا گفته شد، زرشک می تواند گردش خون را بهبود ببخشد و به همین دلیل با بهبود گردش خون، فرایند غذاسازی به پوست و مو بهتر می شود و می تواند برای موها بسیار موثر واقع شود و دیگر نگران ریزش و کم پشتی آن ها نباشید.
خواص زرشک برای لاغری و کاهش چربی خون
زمانی که کبد و فشار خون به درستی کار کنند، باعث افزایش متابولیسم می شوند و چربی های مضر کاهش پیدا می کنند و همانطور که می دانیم، زرشک برای کبد و فشار خون بسیار موثر می باشد.
به همین دلیل برای داشتن یک متابولیسم منظم در بدن، بهتر است که این میوه ی پر خاصیت را در رژیم غذایی خود قرار دهید تا بتوانید از خاصیت آن استفاده کنید و سلامتی خود را تضمین کنید.
زرشک قرمز روی شاخه های بوته زرشک
مضرات گیاه زرشک
با توجه به مطالب ذکر شده در بالا و خواص زرشک بهتر است که در مصرف این میوه زیاده روی نکنید و ما در ذیل مضرات استفاده بیش از اندازه ی آن را بیان می کنیم:
- زیاده روی در مصرف زرشک باعث ایجاد نفخ در شکم می شود.
- استفاده ی زیاد از زرشک و برگ و ساقه اش برای زنان باردار مناسب نمی باشد و ممکن است که باعث سقط چنین شود.
- مصرف بالا و زیاده روی از زرشک، باعث ناراحتی روده ها و معده می شود و جذب ویتامین ب را با مشکل روبه رو می کند.
- مصرف زیاد عصاره برگ و پوست زرشک، باعث ایجاد مسمومیت در بدن می شود.
- مصرف بیش از اندازه آن، باعث بروز عوارضی مانند شوک، تهوع، استفراغ، کاهش فشارخون، کاهش ضربان قلب، خون دماغ و آسیب به کلیه می شود.
- به این نکته ی مهم دقت داشته باشید که، عصاره ی گیاهی زرشک را بدون تجویز پزشک به کودکان، زنان باردار و شیرده ندهید.
- بیماران دیابتی، برای استفاده ی منظم از زرشک بهتر است که با پزشک خود مشورت کنند.
با توجه به مطالب ذکر شده در بالا، دیگر می دانیم که خواص این میوه بسیار زیاد می باشد و بهتر است که به صورت پخته شده در غذا و یا فراورده های آن در رژیم غذایی خود قرار دهید تا بتوانید از تاثیرات بسیار زیادش بر روی بدن استفاده کنید. بربرین موجود در این میوه بسیار مهم می باشد و تاثیرات بسیار زیادی بر روی بدن می گذارد.
